Grafik Tasarım Terimleri Nelerdir?


Dünyadaki birçok şey aslında heryşey belli bir ahenk içerisinde ve kontrasttan bir arada gelmektedir. Birçok ürünün tasarımı, sokaklardaki renkler, televizyonlarda denk geldiğimiz reklamlar, film afişleri, elimize tutuşturulan broşürler ve buna benzer daha birçok görsel ve yazınsal sanatları oluşturan tasarımlardır. Grafik tasarım terimleri kullanılarak yapılan her şey bir grafik tasarım ürünü diyebiliriz.

Grafik Tasarım Nedir?

Grafik tasarım; bir mesajı görsel veya yazı yoluyla belirlenen hedefe ulaştırmak amacıyla gerçekleştirien denge, karşıtlık, vurgulama, hareket, oran, yakınlık, tekrarlama ve birlik içinde belli temek grafik tasarım ölçütleri dikkat edilerek oluşturulan bütün organizasyonlara grafik tasarım denir.

Grafik Tasarım Terimleri

Grafik tasarım alanındaki tüm programlara hakim olmakla birlikte hayal gücümüzü en iyi şekilde kullanarak sizler için en iyisini yapmaya çalışıyoruz. Peki biz bunları yaparken kendi içimizde hangi terimleri kullanıyoruz. Gerek sosyal medya çalışmalarında, gerek tasarım çalışmalarında gerekse profesyonel olarak hizmet verdiğimiz her alanda grafik tasarım mesleğinin terimleri aşağıda yer almaktadır. Hadi terimlere göz atalım:

 

Afiş: Firma ,ürün tanıtımları, film tanıtımları yapmak amacıyla hazırlanan genellikle iç ve dış duvarla asılan ürünlere denir.

Ambalaj: Bir ürünü dış etkenlerden korumak ve ürün markasının reklamını yapmak amacıyla kullanılan, birçok farklı malzemeden üretilen ürünlere denir.

Animasyon: Görselleri ve hareketsiz cisimleri, hareketli parçalara bölerek düzenleme ve tek kare sinematografi tekniğiyle filme aktarma işlemine denir.

Asimetri: Simetrinin tersine, birbirine benzemeyen ya da az parçaların, orantısızlığına dayanan, optik ağırlık merkezini kaybetmeden dinamik bir biçimde bir araya gelmesiyle oluşan yapıya denir.

Advertorial: Haber yazısı biçiminde hazırlanan; sayfa düzeni, yazı karakteri ve yazı diliyle içinde yer aldığı yayını (dergi/gazete) andıran reklam biçimine denir.

Amblem: Bir fikri veya bir kurumu temsil eden görsel simgedir. New Balance amblemi bilinen örneklerden biridir.

American Cilt: Dergi, kitap gibi çok sayfalı (yaklaşık 50 sayfa ve üzeri) işlerde kullanılan cilt sistemine denir.

Broşür: Firmaların, markaların ürün ve hizmet bilgilerini tanıtmak amacıyla hazırladıkları, kolay okunabilen el ilanlarına denir.

Billboard: Klasik olanlar  300×200 boylarında, genellikle araç trafiğinin yoğun olduğu bölgelerde bulunan markaların tanıtım amacıyla reklam verdiği reklam levhalarına denir.

Müşteri Brief : Reklam verenin veya müşterinin, reklam kampanyasının, kurumsal ihtiyaçları doğrultusunda web sitesinin oluşturulması ve uygulanmasına yol göstermek için reklam ajansına, dijital ajansa ya da serbest çalışana ilettiği; beklentilerini, hedef kitleyi, ürünün ya da hizmetin niteliklerini, pazarın karşı karşıya bulunduğu fırsat ve sorunları, strateji, teknik bilgileri, zorunlulukları ve zamanlama bilgilerini kapsayan yazılı belgeye denir.

Kreatif Brief: Reklam veya djital ajansa iletilen marka hedefleri, marka kişiliği, hedef kitlenin özellikleri, reklamdan beklenenler gibi konulara yer veren belgeye denir.

Cast: Sinema filmi, dizi ya da reklam filminde yer alan figüran, yardımcı oyuncu, oyuncular bütününe denir.

CMYK: Genellikle dijital alanda kullanılan dört temel işlem renginin kısaltmasıdır. Cyan, Magenta, Yellow, Black.

Concept board: hedef kitle düşünülürek reklamın anlatmak istediği temel fikri göstermek üzere hazırlanan yazı ve resimlere denir.

Convert: Bilgisayar ortamında yapılan orjinal çalışmanın, renk ayrımı ya da baskıya gönderilirken, yazı karakterlerinin resim formatında sabitlenmesine denir.  Convert edilmiş bir çalışma üzerinde, değişiklik yapılamamaktadır.

Cilt payı: Basılı alan ile sayfanın ciltlenecek kısmının arasında kalan bölgeye denir.

Çözünürlük: Bir görseli oluşturan piksellerin, toplam sayısına denir. Baskılı çalışmalar için 300 dpi gerekir iken , internet için 72dpi. yeterli olabilmektedir.

De-brief: Reklam veren ve/veya müşterinden brief alındıktan sonra ajansın, hangi strateji üzerine gideceğinin, pazarın ve rakiplerin durumunu, yaratıcı fikir için izlenecek yolun açıklandığı, belgeye denir.

Diapozitif: Saydam bir yüzey üzerine alınan, projeksiyonlarda da kullanılabilen slayt türlerine denir.  Matbaacılıkta daha çok görüntü kalitesi açısından tercih edilirler.

Degrade: Zemin denemelerinde kullanılan, bir renkten başka bir renge geçiş işlemine denir.

Doyma: Renklerin şiddetinin, rengin açık ya da koyu olmasına göre değişiklik göstermesine denir. Her zaman açık renkler, koyu renklerden daha az doymuştur.

Donuk sayfa: Roman sayfaları gibi tekdüze ilerleyen, herhangi bir hareketin olmadığı düzenlenmiş sayfalara denir.

Eksta renk: CMYK veya RGB  rengin karışımıyla değil, özel boya kullanılarak yapılan baskı biçimine denir.

Eskiz: Tasarım aşamasında olan görselin sayfa üzerinde nasıl görüneceğini test etmek amacıyla yapılan genelde karakalem olarak hazırlanan taslaklardır.

Fire: Ofset baskı tekniğiyle yapılan işlerde, tabaka kağıtların kullanılmayan bölümlerine denir. Tasarımların kağıt tabakalarının ölçülerine uygun olarak çalışılması, firenin azalmasını ve maliyetin düşmesine yardımcı olur.

Focus grup: Tüketicilerin düşünce ve alışkanlıklarını belirlemek amacıyla ürün ya da hizmete karşı gerçek duygularını ortaya çıkarmak için yararlanılan nitel araştırma yöntemi denir.

Font: Belirli bir stildeki üzerinde olan yazı karakterinden oluşan harf, rakam ve işaretlerin bütününe denir. (Helvetica, Futura, Arial vb.)

Forma: Kitap, dergi gibi ürünlerin tasarımında sıkça kullanılan, sayfaları genellikle 4, 8, 16 ya da 32 sayfadan oluşan birimlere bölmeye denir.

Grafik: Yenilik ve çekicilik oluşturarak birbirinden farklı bir çok harf, sözcük, cümle, fotoğraf, biçim ya da renkleri bir araya getirerek  grafik ilkelerine uygun olarak kağıt üzerine orantılı bir şekilde yerleştirme sanatına denir.

Grafiker: Dijital veya  yazılı basın yoluyla basılması istenilen ürünleri hem estetik unsurlar kullanılarak  hem de yazıları ve görselleri firmanın kurumsal kimliğine veya müşterinin brieflerine uygun hale getiren kişilere denir.

Grafik-Atölye: Kreatif grup tarafından hazırlanan taslak çalışmalarının , bilgisayar ortamında orjinal olarak baskıya uygun olarak hazırlandığı bölüme denir.

Grafik iletişim: Yazı, resim, fotoğraf gibi başlıca grafik ögelerinden oluşan görsellerin değiş tokuşuna verilen addır.

Görsel malzeme: Bir firma veya marka  adına basılacak olan tüm malzemelerin bütününü verilen addır.

Görsel hiyerarşi: Tasarımlardaki görsel ögelerin sırası belirlenirken, verilmek istenen mesaja göre gözün takip ettiği doğrultuya göre bazen resim, bazen renk ya da boşlukların baskın olarak öne çıkartılmasına denir.

Harmanlama: Birbirlerinin içinde olması gereken birden fazla materyalin insan emeği ile bir araya getirilmesine denir. Davetiye, poşetleme örnek gösterilebilir.

Hedef kitle: Tasarım sonucu  mesajıın iletileceği kitledir. Bu kitlenin ilgi alanları detaylı olarak ayrıntılanmalıve buna bağlı tasarım oluşturulmalıdır.

İletişim: İki insan ya da daha fazla bireyin bir araya gelerek veya farklı mecralarla paylaştıkları türlü bilgi, duygu, düşünce ve davranış alışverişine verilen addır.

İnsert: Gazete, dergi, ve faturaları zarflarının içine konularak dağıtıldığı küçük föy veya broşürlere denir.

İllüstrasyon: Çalışmanıj içinde yer edinecek görsel dışındaki tekniklerle karakalem, boya, mürekkep gibi  teknikler kullanılarak oluşturulan grafik tasarım ögesine denir.

İsim plakası: Yayınlarda, başlığın bulunduğu, grafiksel ögelerlerle desteklenen bölgenin adı.

Jpeg: Dijital ortamda bir görselin ( fotoğraf, resim ) genellikle görüntü kalitesindeki kaydı minimun seviyede sıkıştırılmasına denir.

Kadraj: Bir görselin içinde bulunduğu alanın ölçüsüne denir.

Kadraj almak: Belli bir alan içerisinde resmi büyüterek ya da kaydırarak, sadece  istenilen alanı görünür kılmaya

Kağıt türleri: Hamur, Kuşe, Özel Kağıt, Fantazi, Karton, Bristol, Mukavva, Aydınger, Tuale, Kraft başlıca bilinen kağıt çeşitleridir. Mat, parlak, ince, kalın, dokulu, ön/arka gibi kağıdın türüne göre farklılıklar gösterirler.

Kağıt boyutları: Ofset baskı tekniğiyle basılan işlerde, bir tabaka kağıdın cm cinsinden ölçüsüdür.35 x 50 cm – 50 x 70 cm – 70 x 100 cm gibi farklı ölçüler bulunmaktadır. Rotatif baskıda kağıt, bobin şeklinde geldiği için kağıt ölçüsü bulunmaz.
olabilir.

Kırım: Dijital baskı ya da özel üretim işlerdeki ürünün katlama yerine kırım denir. Broşür gibi işlerde tek kırım, iki kırım gibi isimlerle basılan işin, kaç kere katlandığı belirtilir.

Kromolin – Fuji prova:  Renk ayrımı alınan orjinal çalışmanın, matbaada basılacağı zaman renklerin nasıl çıkacağını görmek üzere önden alının provaya denir

Kulak: Broşür, kitapcık, kitap, dergi gibi birden fazla sayfalı işlerde ön ve arka kapağın içine kırım olarak eklenen ilave sayfaya denir.

Künye: Bir yayının tüm iletişim bilgilerini ürünün genellikle ikinci sayfasında isim, adresini, telefon veya faks numaralarını ya da e-mail adreslerini kapsayan alana veya sayfaya denir.

Kurum kimliği:  Sürekli olarak sabit tutulan kurum imajını tanıtmak amacıyla verilene isme denir.

Lak: Matbaada basılan çalışmaları, daha parlak ve güzel görünmesini sağlayan malzemedir. Lokal  veya tüm işin üzerine uygulanabilir.

Logo: Kişi, ürün, kuruluş ya da hizmetlerin kurumsal kimliklerini tanıtmak amacıyla tipografik karakterler veya görsel simgelerin bir araya gelerek oluşturulan ürüne denir.

Lorem Ipsum: Taklit yazı blogu olarak tanımlanmaktadır.  Şayet özgün metinler yazılmamış ise, gerçek yazıların yerine geçici olarak konulan alakasız özgünlükten uzak  bloglardır.

Masaüstü film: Çoğunlukla bir reklam filminin, oyuncu kullanmadan, bir video çekimi yapılmadan, sadece bilgisayar ortamında hazırlanmasına denir.

Master: Onaylanmış filmin ya da radyo spotunun son halinin saklandığı yüksek kalite kasete denir.
Matbaa provası: Baskıya giren işlerin  ilk çıkan örneklerine denir.

Mecra: Reklamın yayınlanacağı kitle iletişim iletişim araçlarına verilen genel ad. Bunun içerisine TV-Radyo-Dergi-Basın-Açık Hava-Dijital Mecralar tamamı girmektedir.

Medya planlaması: Bir reklamın, hedef kitleye etkili bir şekilde ulaştırma, ne tür mecralarda, ne kadar sıklıkla, hangi zamanlarda çıkacağına karar verme, bununla ilgili strateji, bütçe, çalışmalarını yapılmasına denir.

Miksaj: Hazırlanan bir reklam filmine ses, müzik ve efektlerin oturtularak ses seviyelerinin dengelenmesine denir.

Montaj: Filmin ya da baskının içinde yer alacak iyi ayrı görüntünün ya da farklı sayfa dizilimlerinin, birbirlerinin arkasına gelecek şekilde bağlanmasıdır.

Mizanpaj: Bir araya getirilen grafik tasarım ögelerinin belli bir çerçeve içerisinde bir düzen halinde yerleştirilmesine denir.

Motion- Blur: Durağan bir görselde , nesnelerin hareketli  gibi görünmesi tekniğine denir.

Simetri: Grafik tasarımda iyi dengelenmiş ve orantılanmış parçaların oluşturduğu yapıdır.

Ofset baskı: Renk ayrımlarının matbaada, ölçüleri belirli tabaka kağıtların üzerine basılma tekniği. Bu baskıda makine her bir tabaka kağıda tek tek baskı yapar. Rotatif baskıya göre daha yavaş, daha pahalı ama daha kalitelidir.

Opak: Dia veya negatif olmayan görsel. Kullanılacak görüntünün bir kağıt üzerinde basılı hali. Kart baskı, fotoğraf, bir dergi sayfası vb.

Ozalit: Broşür, kitapçık gibi çok sayfalı işlerde birbirini takip eden sayfaların, doğru bir şekilde dizildiğinin tespiti için matbaa tarafından hazırlanan örnek maket. bu makette tüm renkler sadece tek ton olarak gözükür. Amaç baskı öncesi sayfa diziliminin doğru olduğundan emin olmaktır.

Orijinal: Çoğaltılmak üzere tarayıcıdan geçirilerek hazırlanan ya da üretilmeden önce filmi çekilen tire veya yanton resimlerdir.

Perspektif: iki boyutlu yüzeylere üç boyutlu cisimleri çizme yöntemine denir.

Packshot: Reklam filmlerinin sonunda, logonun,ürünün, sonsözün bulunduğu bölüme denir.

Piktogram: Grafik tasarımın evrensel nitelikler taşıyarak, yalın ve herkes tarafından anlaşılır halde çizilen, nesnel ögelerin stilize edilmiş biçimine denir.

Rotatif baskı – Rotasyon: Yüksek tirajlı baskılarda, tabaka kağıt yerine bobin kağıt kullanılarak gerçekleştirilen baskı çeşididir. Kendi özel makinelerinde çok daha hızlı ve ucuz maliyetle basılabilir. Ancak kalitesi düşüktür ve değişik boyutlu  işlerde kullanılamaz.

Reklam: Bir firma, ürün ya da hizmetin çeşitli araçlarla kamuoyuna tanıtılması işlemidir.

Recto: Bir kitabın, süreli yayının ya da benzeri ürünlerin, sağ taraftaki sayfalarına verilen addır.

Senaryo: Sinema, tv ya da reklam filminin sahnelerini, akışını, kayıt ya da çekim talimatlarını ve söz düzenini içeren metinlere denir.

Serigraf baskı: Kumaş, deri, seramik gibi, kağıt dışındaki malzemeler üzerine yapılan baskı tekniği.

Sırt: Kitap, dergi gibi çok sayfalı  yapılmış baskılarda, ciltlerin birleştirildiği bölüme denir.

Sıvama: Kartvizit, dosya, özel davetiye, kitap kapağı, vb. matbaanın basamayacağı kalınlıktaki işlerde, basılı işin ya da kağıdın ek bir kağıt, karton, mukavva üzerine yapıştırılarak uygulanmasına denir. Genellikle kağıdın gramajını arttırmak için uygulanan bir tekniktir.

Story Board: Resimli reklam senaryosuna denir. Reklam filminde yer alması planlanan çekimlerin, tasarlanan sırası içinde gösteren; altında sözlerin, müzik ve efektlere ilişkin açıklamaların yer aldığı biz dizi çizimdir.

Simgesel işaret: Bir ürünü ya da düşünceyi simgeleye kavramlar bütünüdür. Trafik levhaları buna örnek verilebilir.

Slogan: Firmaların hafızalarda kalıcılıklarını artırmak, hedef kitleyi etkilemek amacıyla oluşturduklarıkısa ve etkili tanıtım sözleridir.

Silme: Tasarımda, görsel malzemenin sayfada hiç boşluk kalmayacak şekilde yerleştirilmesine denir.

Taşma payı / Kros: Dergi, açık hava ya da matbaa vb. işlerinin baskı tesliminde; tasarım etrafına konan, kesme/Kros çizgilerinin dışına taşırılan tasarım alanı. Baskı sırasında bıçak ya da giyotin kesme çizgileri üzerinden işi kesince, taşma payı olası hataların önüne geçmek için faydalıdır.

Tel dikiş: Sayfaların az olduğu broşür dergi gibi işlerde kullanılan cilt tekniğine denir. Bu cilt tekniğinde, tüm sayfalar ortalanarak bir ya da birkaç tel zımba ile zımbalanır.

Tire film ( Siyah Film ): Eleman ilanı gibi sadece siyah yazı beyaz fon olarak kullanılan işlerde alınan filme denir.

Tipografi: Harf ve semboller kullanılarak yapılan grafik sanatına denir. Tipografi okunulurluğu, duyguyu iletmekte, mesajın anlaşılmasında önemli rol oynamaktadır.

Trase: Görsel çalışma yapılırken taslak aşamasında, bir dianın duracağı yeri saptayabilmek için hazırlanan bölgeye denir.

Tasarım: Ortaya çıkarılacak ürün görselinin brieflere göre  planlanması ve yaratıcılık kullanılarak yapılan grafiksel eylemdir.

Vinyet: Sayfa düzenleme işlemlerinde, sayfanın zeminine ya da kenarlarına uygulanan farklı süs figürlerine denir.

Verso: Bir kitabın, süreli yayının ya da benzeri ürünün, sol taraftaki sayfalarına verilen terimdir.

3D: Nesnelerin sanal ortamda modellenme tekniğiyle hazırlandıktan sonra görüntülerin 3 boyutlu olarak hareketlendirilmesine denir.